Türkiye’de yargı teşkilatı Vikipedi

Bireysel başvuruda, kanun yolunda gözetilmesi gereken hususlarda inceleme yapılamaz. İnternet kumar hizmetleri sunmasına izin verilen tek Türk kuruluşu olan devlete ait spor mars-bahis şirketi IDDAA dışında, Türkiye’de çevrimiçi kumar şu anda yasaklanmıştır. Türkiye’de çevrimiçi kumar oynamayı yasaklayan yasa 2007’de kabul edildi ve son zamanlarda Türkiye de oyuncuların yabancı internet kumar sitelerini kullanmasını engellemek için önlemler alınıyor. Danıştay’ın FETÖ’den ihraç edilen yargı mensuplarından bazıları ile ilgili verdiği tartışmaları kararlar da bazı hususların daha kesin bir şekilde ortaya konulmasının şart olduğuna işaret ediyor. Yargılamaların makul sürede sonuçlandırılmadığı iddialarının, doğrudan Anayasa Mahkemesi yerine Adalet Bakanlığı’nda kurulacak tazminat komisyonu tarafından karara bağlanması öngörülüyor. Hep birlikte 28 Şubat döneminde yargı desteğiyle postmodern darbe yapıldığına da Aralık’ta ve 15 Temmuz’da yine yargı desteğiyle yine darbe teşebbüsünde bulunulduğuna şahit olmadık mı? Merdivenaltı bir anlayışla yürüyen sistem vardı. Şimdi artık 4 4’lük fiziki imkanlarla hizmet veren bir yapı var. Terör örgütlerinin güvenlik güçlerimizle birlikte yargı mensuplarımızı da hedef aldığı dönemler yaşadık.Büyük ve güçlü Türkiye’nin inşası yolunda onurlu duruşumuz miras bırakacağımız bir iftihar beratı.

• Hakimlik makamı davaların karara bağlanması için görev tanımına sahip olduğundan savcılıktan daha büyük bir konumdadır.
• Anayasa değişikliği ile sistemde yargı yetkisinin ‘tarafsız ve bağımsız’ mahkemelerce kullanılacağı belirtilmişti.
• Cumhurbaşkanı, Devlet başkanı sıfatıyla Türkiye Cumhuriyetini ve Türk Milletinin birliğini temsil eder; Anayasanın uygulanmasını, Devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını temin eder.

Şekil bakımından denetleme sadece Cumhurbaşkanınca veya Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin beşte biri tarafından istenebilir. Kanunun yayımlandığı tarihten itibaren on gün geçtikten sonra, şekil bozukluğuna dayalı iptal davası açılamaz; şekil denetimi def’i yoluyla da talep edilemez (Madde 148). Şekil bozukluğuna dayalı iptal davaları Anayasa Mahkemesince öncelikle incelenip karara bağlanır (Madde 149). İdari yargı mahkemelerinin yüksek yargı organı Danıştay’dır. 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Bölge Ad­liye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev Ve Yetkileri Hakkında Kanun’un 8.

Buna göre Türk yargı sistemi; adli yargı (ilk derece mahkemeleri, bölge adliye mahkemeleri ve Yargıtay), idari yargı (ilk derece mahkemeleri, bölge idare mahkemeleri ve Danıştay), anayasa yargısı (Anayasa Mahkemesi) ve uyuşmazlık yargısı (Uyuşmazlık Mahkemesi) olarak kollara ayrılmaktadır. Türkiye‘de yargı, yasama ve yürütme kuvvetlerinin yanında üç erkten biridir ve Anayasa’nın 9. Maddesine göre Türk Milleti adına ba- ğımsız mahkemelerce kullanılır. Türk mahkemelerinin yargısal faali- yeti, maddi hukuk kurallarının bağımsız hakimler tarafından olayla- ra uygulanmasıdır. Anayasanın 8.maddesine göre, yürütme yetkisi ve görevi Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu tarafından anayasaya ve kanunlara uygun olarak yerine getirilir. Anayasamız yürütmenin düzenleyici işlemlerini KHK, tüzük, yönetmelik ve Cumhurbaşkanı Kararnamesi olarak belirlemiştir.

Ayrıca usulüne göre yürürlüğe konulmuş uluslararası antlaşmalar kanun hükmünde ise de, bunlar hakkında Anayasa’ya aykırı oldukları gerekçesiyle Anayasa Mahkemesine başvurulamaz (Madde 90). Hakimler ise yargıç olarak mahkemede bulunur ve davaların karara bağlanması için işlerini yürütür. Hakimlik makamı davaların karara bağlanması için görev tanımına sahip olduğundan savcılıktan daha büyük bir konumdadır. Kabine üyeleri ve yürütme gücünün diğer üyeleri parlamentoda herhangi bir görevde bulunamazlar. Kabine bakanları ve diğer atanmış kişiler, kabinede yer alabilmek için meclisteki koltuklarından istifa etmelidir. Bu kısıtlamalar, bakanlar üzerindeki dış baskıyı ve etkiyi hafifletmek ve bakanların kabine çalışmalarına odaklanmalarını sağlamak için uygulanmaktadır. Başkan, seçildikten sonra bir veya daha fazla cumhurbaşkanı yardımcısı atayabilir.

49/1 düzenlemesi uyarınca, devletlerin özel hukuk tasarruflarının ve ilişkilerinin yargı bağışıklığı kapsamında kalmadığı ifade edilmiştir. Bu bağlamda, davayı gören mahkemenin hukuku (lex fori) esas alınarak devletler tarafından gerçekleştirilebilecek hukuki işlemlerin “egemenlik tasarrufu” ve “özel hukuk tasarrufu” olarak ikiye ayırarak incelemek mümkündür. İdari yargı mahkemeleri idari yargının konusunu oluşturan davaları görür. İdari yargının adli yargıdan en önemli farkı, uyuşmazlıkta en azından bir tarafın yetkisini kamu hukukundan alan devlet organlarından biri olmasıdır. Dolayısıyla, hangi durumda hangi mahkemenin yetkili olacağı çeşitli kanunlarda dağınık ve sistematikten uzak bir biçimde yer aldığından mevcut mevzuat konuya genel bir bakış sağlamaktan uzak bir görüntü sunmaktadır. Bu kapsamda, Türkiye mahkemelerince verilen kararlar ancak ülke sınırları içerisinde icra ve infaz edilebilirken; bunun mefhum-u muhalifinden, yabancı mahkemelerce verilen kararların ülke sınırları içerisinde, istisnalar hariç olmak üzere, icrası ve infazının mümkün olmadığı kabul edilmektedir. Öte yandan, kişi bakımından yabancı veya vatandaş olmasından bağımsız olarak, kural olarak, Türkiye Cumhuriyeti ile hukuki ilişkisi bulunan her şahsın, yargı hakkı kapsamında kaldığını belirtmek mümkündür. Ancak Anayasa değişikliği ile HSK’nın üye sayısı 13’e düşürüldü. Cumhurbaşkanı, kurulun doğal üyeleri adalet bakanı ve bakanlık müsteşarı da dahil altısını atama yetkisini elinde tuttu. Geri kalan yedi üye de meclisin belirleyeceği hükme bağlandı. Danıştay, Yargıtay, idari ve adli hakim ile savcılar, HSK üyelerinin belirlenmesinde yetki sahibi değil.

Konsolosluk temsilcisinin, yargı bağışıklığı kapsamında kalan bir hususta, bizzat kendisi tarafından bir dava ikame edilmiş olması durumunda, KİHVS m. 45/3 düzenlemesi uyarınca, esas talebe karşılık doğrudan doğruya herhangi bir talep hakkında bu bağışıklığı öne sürmesi mümkün değildir. 45/1 düzenlemesi uyarınca, konsolosluk memurları ve hizmetlilerinin yargı bağışıklığından, gönderen devletin feragat etmesi mümkündür. Dışişleri bakanlarının ise diplomatik personele ilişkin, DİHVS’de tanzim edilen yargısal bağışıklıktan yararlanacağı kabul edilmektedir. Nitekim, dışişleri bakanlarının sahip olduğu bağışıklık, diplomatik misyon şefinden farklı olarak, yalnızca bunu kabul eden ülkede değil, tüm dünya genelinde geçerli olduğu ve bu nedenle kapsamın daha geniş olduğu değerlendirilmektedir. Devlet başkanları ve dışişleri bakanları bakımından tanınan yargı bağışıklığından feragat edilebileceği kabul edilmektedir. 32/2 uyarınca yabancı devletin kamusal amaçlar için tahsis edilmiş ve istifade edilen mallarının cebri icra bağışıklığından faydalanacaktır.

Bu bağlamda, konsüler temsilcilerin yargı bağışıklığının mutlak olmadığı ve sınırlı bir bağışıklık olduğunu söylemek mümkündür. 30 düzenlemeleri birlikte değerlendirildiğinde, misyon binaları ile diplomatik temsilcilerin özel konutu bakımından, izinsiz giriş, arama, el koyma ve haciz işlemleri yönüyle bağışıklığın mevcut bulunduğu kabul edilmektedir. 32 düzenlemesi uyarınca, diplomatik temsilci ve DİHVS m. Yabancı devletler ile onların yönetici ve temsilcilerinin yargı bağışıklığı hususu, yabancı devletlerin eşitliği ve egemenliğinin bir yansıması olarak uluslararası ve ulusal metinlerde kendisine yer bulmuştur. Ülkemizde kurulu mahkemelerin milli ile milletlerarası yetkilerinin bir sınırlaması olarak nitelendirilebilecek yargı bağışıklığı (immunity from jurisdiction), birçok ulusal ve uluslararası metinde kendisine yer bulmaktadır. 90 bağlamında uluslararası sözleşmeler ile tanzim edilmektedir.